
Bel ağrısı bir aktivite ya da travma sonrası başlayabileceği gibi belirgin bir neden olmadan da ortaya çıkabilir. Dünyada yapılan araştırmalar insanların %80' inin hayatları boyunca en az bir kez bel ağrısı yaşadıklarını ortaya koymuştur. Hareketsiz iş ve yaşam düzeni olanlar, ağır kaldırma, yanlış eğilme hareketlerini yapanlar, uzun süre araç kullananlar (şoförler, motosiklet kullananlar), aşırı kilolular, sigara ve alkol tüketenler, duruş bozukluğu olanlar, zayıf bel ve karın kasları olanlar, hamileliğin son aylarında olanlar, yüksek riskli sporlarla uğraşanlar (halter gibi) ile ruhsal ve duygusal gerginlik yaşayanlar bel ağrısı açısından riskli grupta yer alırlar.
Bel ağrısını, yeni başlayan (akut) ve uzun süreli (kronik) olarak ayırmak gerekir. Akut bel ağrıları tüm bel ağrılarının %70-90’ını oluşturur. Akut bel ağrıları 12 hafta kadar sürebilen ağrılardır. Bu ağrıların %50’si bir hafta içinde tedavi, istirahat ve çeşitli lokal uygulamalar ile iyileşir. Bu ağrılar genellikle toplumda sık olarak görülen mekanik bel ağrısıdır. Akut bel ağrılarının daha az görülen nedeni ise kadın hastalıkları, mide ülseri, prostat iltihabı, böbrek taşı, safra kesesi taşı ve pankreas iltihabı ve aort anevrizması gibi hastalıklardır. Bu durumlara neden olan hastalıklarla ilgili başka bulgular olduğu için, bel ağrısı esas yakınma olmaktan ziyade ek bir yakınma olarak karşımıza çıkar. Kronik bel ağrıları ise 3 aydan daha uzun süren ağrılardır. Tüm bel ağrıların %5’ini oluşturur. Kronik bel ağrıları genellikle romatizmal, karın içi organların ciddi hastalıkları ve bel bölgesinin ciddi mekanik problemleri ile ilgili ağrılardır. Temel olarak üç çeşit bel ağrısı vardır. Bunlar mekanik, romatizmal ve yansıyan bel ağrılarıdır.
Mekanik Bel Ağrısı:
Mekanik bel ağrısı, beli oluşturan kas, kemik, bağ, disk gibi yapıların travma veya zorlanması sonucu ortaya çıkan ağrılardır. Mekanik bel ağrılarının nedenlerini kabaca kas ve iskelet sistemi hastalıkları ve omurga hastalıkları olarak iki gruba ayırabiliriz. Bel ağrılarının büyük çoğunluğu kas ve iskelet sistemi hastalıkları grubuna girer. Çoğunlukla kaslarda, bağ dokusunda veya eklemlerdeki ufak hasarlanmalar ile oluşur. Diğer bel ağrısına yol açan kas-iskelet sistemi sorunları arasında kötü ve hatalı vücut postürü, bir bacağın kısalığı, stres gibi psikososyal faktörler sayılabilir.
Omurga hastalıkları da diğer grubu oluşturur. Bu hastalıklar kas iskelet sistemi hastalıklarından oransal anlamda daha az görülmektedir. Bu grupta bel ağrılarına en sık yol açan rahatsızlıklar bel fıtıkları (lomber disk hernileri), disk dokusunun yıpranması (dejeneratif disk hastalığı), bel kayması (lomber spondilolisthezis), bel omurga kanalının daralmasıdır (lomber dar kanal). Bunların dışında çok daha az görülen, ama omurganın ciddi rahatsızlıkları olan tümör, enfeksiyon, travma, kemik erimesine (osteoporoz) bağlı çökmeler sayılabilir.
Mekanik bel ağrısına neden olan olay tekrarlarsa veya beli oluşturan yapılarda daha ciddi bir travma veya zorlama oluşursa daha uzun süren mekanik bel ağrılarına yol açabilir. Bu ağrılar bazı özellikleri ile diğer bel ağrısı nedenlerinden ayrılırlar.
1) Mekanik bel ağrıları genellikle başlangıç zamanı veya başlatan olayın net olarak bilindiği ağrılardır. Hastalar ağrının başlangıç tarihini ay, gün olarak belirtebilirler.
2) Her yaşta görülmekle birlikte bu ağrılar sıklıkla 30-50 yaşları arasında görülür.
3) Bel ağrısının lokalizasyonu belirgin olup hasta, ağrının olduğu bölgeyi eliyle gösterebilir.
4) Bel ağrısı istirahatle azalan, ancak ayakta durma ve aktivite ile artan özelliktedir. Hasta yattığında, bazen oturduğunda ağrılarının azaldığı, ayakta kaldığında ve bir işle uğraştığında ağrıların arttığını ifade eder.
5) Mekanik bel ağrısının büyük bir kısmının da ağrı bacağa, topuğa hatta ayak baş parmağına vurması ve yanma veya uyuşma ile birlikte olur.
6) Hastalar bel ağrılarında olduğu gibi gece ağrıları olabilir. Bu gece ağrısının özelliği, pozisyonla azalıp, geçebilmesidir. Hastalar gece sırtüstü yattıklarında siyatik sinirin gerilmesine bağlı olarak bel veya bacak ağrısı ile uyanırlar ve dizleri bükerek pozisyon değiştirdiklerinde bel ağrısı veya bacak ağrısı bir süre sonra azalacaktır. Hatta hastalar belli bir süre sonra devamlı dizlerini bükerek uyumaya başlarlar.
Kronik bel ağrısı sebepleri:
Osteoartrit : Artan yaşla birlikte, omurgalarda eklem dejenerasyonu olur. Komşu omurlar arasındaki bağlantı eklem faset eklem denir, osteoartriti ağrıya neden olur.
Osteoporoz: Vitamin D3 ve Kalsiyum kemik yoğunluğu için gereklidir eksikliğinde osteoporoz olur ve bel ağrısına yol açar.
Disk Hernisi( Bel fıtığı): Omurgada omurlar arasında basıç ve baskıyı azaltan emici esnek diskler vardır. Spor, ağırlık kaldırma, binicilik gibi olaylar sırasında yaralanmalarla veya normal aşınma ve yıpranma gibi nedenlerle ya da bazı hastalıklarla disk yüzeylerinde bozukluk oluşur. Diskleri çevreleyen sinirler üzerinde basınç oluşturur. Bunun sonucunda bel ağrısı, bacaklarda ağrı, karıncalanma ve uyuşma olabilir.
Spinal stenoz: Spinal kord dar, içi boş şekilli kemik kanal üzerinden geçerek ilerler ve omurgadan çıkar. Yaşlanma ile bu kanalda darlık, stenoz meydana gelir ve içinden geçen siniri sıkıştırır. Sırt ağrısı sık görülen bir belirtisidir.
Omurga Deformiteleri: Kifoz, skolyoz gibi omurga eğriliğinde bozukluk ya da başka sebeplerle bozukluk bel ağrısına yol açar.
Nadir görülen bel ağrısı sebepleri arasında; ankilozan spondilit, Paget hastalığı, vertebranın kronik enfeksiyonları, aort anevrizması sayılabilir. Pankreatid, böbrek hastalıkları gibi hastalıklarda da bele yansıyan ağrı görülür. Hastadan iyi hikaye almak, fizik muayene yapmak ve radyolojik tetkikler istemek gerekmektedir.
Aşağıdaki hallerde mutlaka bir beyin cerrahına veya uzmana görünmenizde fayda vardır:
- Ağrılara inatçı ateş eşlik ederse.
- Bağırsak ve mesane kontrolünü birden kaybedersen, idrar veya dışkı kaçırma olursa
- Ayaklarda uyuşma ek belirtiler, bulantı kusma varsa
- Öne arkaya iten bir trafik kazası olduysa
- Omurgaları örten deride kızarıklık varsa
- Ağrı hafif basınç uygulama ile ortaya çıkarsa
- Sırt ağrıları başladıktan sonra bacaklarda güçsüzlük geliştiyse
- Geçmişte bir tümör hikayesi varsa
- HIV pozitif veya uyuşturucu bir bağımlılığı ve sırt ağrısı varsa
- Yakın geçmişte kilo kaybetmişse
- Düşük dereceli ağrıları iki haftadan daha uzun süre devam ediyorsa
- Sırtınızı istirahata rağmen bir veya iki günlük süre içinde ağrılarda belirgin bir iyileşme yoksa
- Düşük dereceli ağrıları iki haftadan daha uzun süre devam ediyorsa
- Sırtınızı istirahata rağmen bir veya iki günlük süre içinde ağrılarda belirgin bir iyileşme yoksa
Homeopatik Çözüm
Homeopati akut bel ağrısında anti enflematuar etkiyle ödemi azaltacak, ağrıyı azaltacaktır. Doku onarımı ve yenilenmesini artıracaktır. Daha uzun etkili bir tedavi için elbette ki klasik homeopatik yaklaşımla yapısal homeopatik tedavi gereklidir. Omurga rahatsızlıklarında omurga, karın, bel kaslarının güçlendirilmesi iyi olur. Yoga, tai chi , plates gibi egzersizlerle (mutlaka uzman eşliğinde yapılmalıdır) ya da yüzme gibi sporlarla omurgayı desteklemek gerekebilir.
Akut ağrı durumlarında ağrı düzelene kadar saat başı düşük potens ilaçlar kullanılabilir. Kronik ağrı durumlarda homeopatla birlikte ilerlemek daha doğru olacaktır.
Sık Kullanılan Homeopatik Remediler:
Magnesium phosphorica: Uzman görüşü alana ve kalıcı çözüm bulana kadar düşük potens ilaç güvenle kullanılabilir.
Arnica Montana: Ağrı tedavisinde özellikle travma tedavisinde popüler olarak kullanılan bu remedinin düşük potensleri sık tekrarlarla kullanılabilir.
Kali carbonicum: Sıklıkla kadınlarda ve özellikle de uzamış anksiyete, gerginlik gibi durumlarda ortaya çıkan bel ağrılarında kullanılır. Endişeli, korku dolu kişilerde, gastrointestinal şikayetler ya da astım gibi solunum problemi de eşlik ediyorsa kullanılması önerilir.
Natrum sulphuricum: Hikayesinde, geçmişinde bel yada spinal travma varsa, daha çok geceleri ve nemli havalarda ağrı daha kötü oluyorsa Natrum sulphuricum iyi gelebilir. Duygusal ve kibirli kişilerde olabilir.
Rhus Tox: Yanıcı ağrı. Yerinde duramaz, esnemek, hareket etmek iyi gelir. Sıcak ve sert zeminde yatmak iyi gelir.
Ruta: Ezilmiş,yara var gibi acıyorsa, huzursuzluk, gerginlik varsa iyi gelebilir.
Aesculus: Sacrum ve sacroiliak bölgede alt belde ağrı. Hareketle ve yürümekle artıyor. Sıcak iyi geliyor. Bacaklar ağırlaşmış hissedilir.
Calcerea Flourica: Taş gibi kaskatı bel, yanıcı ağrı. Eklemlerde çatırtı sesi, zayıf bağlar, ligamentler. Soğuk ve nemde ağrı artar sıcak uygulama iyi gelir.